"Repty" Górnośląskie Centrum Rehabilitacji

Aktualności

Dodano: 28.10.2019

POMOC DLA OSÓB BĘDĄCYCH W STANIE ŚPIĄCZKI

Śpiączka to pojęcie, w którym mieści się zniesienie świadomości i brak kontaktu z otoczeniem. Definicja medyczna śpiączki koncentruje się na reakcjach organizmu: pacjent nie reaguje na bodźce zewnętrzne, bólowe czy słuchowe. W zależności od tego, czy w ogóle nie reaguje, czy też reakcje są w jakiś sposób zaznaczone, możemy mówić o głębokości śpiączki. Z punktu widzenia niemedycznego śpiączka jest traktowana jako brak kontaktu pacjenta z otoczeniem. W taki sposób śpiączkę traktuje rodzina chorego. Śpiączka zawsze jestwynikiembardzo poważnego uszkodzenia mózgu. Śpiączka może być wywołana przez różne czynniki. Może być związana z chorobą, urazem po wypadku lub też niepożądaną reakcją na leki. Czynniki farmakologiczne są teoretycznie odwracalne, ale jeśli śpiączkę wywołała choroba, np. ciężkie zapalenie mózgu czy nieoperacyjne rozległe zmiany nowotworowe mózgu, to szanse na przebudzenie są mniejsze. Szczególnym rodzajem śpiączki jest śpiączka pourazowa, o której mówi się najwięcej. Oznacza to, że wcześniej byliśmy zdrowi, a śpiączka jest efektem wypadku z silnym uderzeniem w głowę. Po wypadku może powstać w mózgu stłuczenie, wstrząśnienie, obrzęk, a nawet krwiak, co powoduje przytłumienie aktywności mózgu. Pacjent może stracić świadomość od razu, ale może się to stać dopiero po kilku godzinach, a nawet dniach. Tak więc "śpiączka" jest stanem głębokiej nieprzytomności, w którym pacjent nie ma świadomości siebie ani otoczenia, utrzymującym się dłużej niż godzinę i jest niemożliwy do przerwania nawet silnymi bodźcami stymulującymi. Z pacjentem nie można się skontaktować. Śpiączkę charakteryzuje brak aktywności układu czuwania. Przedłużająca się śpiączka może trwać wiele tygodni a pacjent, który nie odzyskuje świadomości po 6 tygodniach przechodzi do stanu wegetatywnego. Pacjent w śpiączce nie wykazuje żadnych odznak pobudzenia ani świadomości siebie i otoczenia. Natomiast zachowana jest czynność pnia mózgu, czyli struktur podkorowych odpowiedzialnych za podtrzymywanie czynności biologicznych w tym funkcjonowania układu krążenia i oddychania. Charakterystycznym objawem śpiączki jest zanik cyklu snu i czuwania. Jednym z narzędzi znanych w medycynie, które służy do oceny poziomu przytomności jest Skala Glasgow. Bierze się w niej pod uwagę kontakt słowny, reakcje oczu, odpowiedź na bodźce bólowe czy reakcje ruchowe. Do tego liczy się jeszcze czas, wjakim dana osoba przebywa w tym stanie. W ten sposób można ocenić zaburzenia przytomności. Mogą być one łagodne, umiarkowane, może być stwierdzony brak przytomności, minimalny stan świadomości, stan wegetatywny czy śmierć mózgu. Ale śpiączka śpiączce jest nierówna. W innym stanie jest pacjent w minimalnym stanie świadomości, w innym - w stanie wegetatywnym. I inne są szanse na powrót do pełnej przytomności.

Bardzo często osoby te nie pamiętają co działo się z nimi w ostatnim okresie przebywania w śpiączce. Są jednak osoby, które pamiętają co się do nich mówiło przed wybudzeniem. Po wybudzeniu osoby chore nie zawsze są w stanie w pełni powrócić do swoich ról społecznych sprzed wypadku lub innego zdarzenia, które spowodowało tak poważne zaburzenia przytomności czyli śpiączkę.

Śpiączka może trwać kilka dni, tygodni, a nawet kilkadziesiąt lat. Ma na to wpływ cały szereg czynników, ale zależy to przede wszystkim od rodzaju i rozległości uszkodzenia w obrębie ośrodkowego układu nerwowego. Nie bez znaczenia jest także wielopłaszczyznowy proces pielęgnacyjny, szeroko pojęta profilaktyka przeciwodleżynowa, zapobieganie powikłaniom zakrzepowym, przykurczom mięśniowym z wtórnymi zniekształceniami oraz nawracającym infekcjom, jak również współistnienie uszkodzeń w zakresie innych narządów. Wybudzenie to bardzo powolny proces. Na początku trzeba ocenić stan świadomości pacjenta. Jeżeli już go określimy, to wszystkie inne działania wykonujemy indywidualnie, bo nie ma dwóch takich samych przypadków chorobowych, dwóch takich samych pacjentów czy ich przeszłości. Musimy usunąć czynniki niekorzystne, zapewniamy dobry przepływ mózgowy, dajemy leki, żywimy pacjenta tak żeby jego organizm miał energię do walki z chorobą. Wprowadzamy najkorzystniejsze warunki do uruchomienia plastyczności mózgu pacjenta.Bodźcujemy pacjenta, by przywrócić świadomość. Są sytuacje, gdzie mówiąc do pacjenta, widzimy, jak otwiera oczy i je zamyka. To jest początek pozawerbalnego kontaktu. Należy ten bodziec powtórzyć w konkretnej sytuacji i sprawdzić, czy pacjent da adekwatną odpowiedź do pytanie.Pierwsze objawy wybudzenia są bardzo subtelne. Zwykle dostrzega je rodzina, pielęgniarki, rehabilitanci, którzy są z pacjentamina co dzień. Oni widzą, co się poprawia, jakie reakcje się powtarzają. Stopniowo dochodzi do nawiązania kontaktu. Można się wybudzić, ale nie mieć zdolności rozumienia czy mówienia. To jest afazja. Może być czuciowa, ruchowa, może być mieszana. Bardzo ważnym czynnikiem dla przebiegu procesu rehabilitacyjnego jest interdyscyplinarna praca całego zespołu terapeutycznego - fizjoterapeuty, pielęgniarki, neurologopedy, neuropsychologa i lekarzy. Rehabilitacja pacjenta w śpiączce jest procesem, który trwa 24 godziny nadobę, wszystko, codzieje się zchorym przez ten czas, ma wpływ najego stan ogólny i jego usprawnianie. Bardzo ważnym aspektem naszej pracy jest współpraca i edukacja rodziny pacjenta, która aktywnie współuczestniczy w procesie rehabilitacji. Samo określenie wybudzenie oznacza "aż i tylko" dużą poprawę świadomości. U chorego najczęściej nadal utrzymują się inne istotne objawy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego pod postacią np. zaburzeń mowy, deficytów pamięci, utrwalonych niedowładów i przykurczy, które wymagają kontynuowania intensywnej, długofalowej i kompleksowej neuroterapii, a także długofalowego wsparcia psychologicznego pacjenta i osób jemu bliskich. To czasami wymaga wieloletniej rehabilitacji, ciężkiej pracy neurologopedów, psychologów i fizjoterapeutów. Wybudzenie to najczęściej dopiero początek drogi…

Od 1 lipca 2019 roku w Górnośląskim Centrum Rehabilitacji "Repty" oddaliśmy do użytku nowo wyremontowany oddział, na którym został utworzony Ośrodek Rehabilitacji Leczniczej. Całość prac przystosowawczych wykonano środkami własnymi przy wsparciu sponsorów, którym bardzo dziękujemy za pomoc i zrozumienie. Ośrodek przeznaczony jest dla osób dorosłych, które na skutek urazów lub chorób doświadczyły uszkodzenia mózgu. Jego efektem jest m. in. śpiączka. Do dyspozycji posiadamy 5 zakontraktowanych z NFZ łóżek dla chorych bezpośrednio po leczeniu szpitalnym. Ośrodek posiada ergonomiczne wyposażenie ułatwiające personelowi pracę z osobą niepełnosprawną w zakresie pielęgnacji oraz rehabilitacji jak również specjalistyczny sprzęt konieczny w terapii psychologicznej oraz logopedycznej. Dysponujemy wysoko wykwalifikowaną kadrą czyli specjalistami z neurologii, anestezjologii, pielęgniarstwa, fizjoterapii, psychologii, logopedii, foniatrii. Kompleksowa opieka medyczna nad pacjentami polega na intensywnej rehabilitacji neurologicznej, stosowania terapii i technik manualnych z wykorzystaniem wyspecjalizowanych metod takich jak PNF, Bobath i Vojty, stymulacji polisensorycznej, komunikacji z pacjentem przy wykorzystaniu innowacyjnej metody C-Eye. Proces leczenia, pielęgnacji i rehabilitacji odbywa się przez okres 12 miesięcy. W dalszym ciągu trwa nabór pacjentów. Ulokowanie oddziału w ramach kompleksu GCR "Repty" umożliwia dostęp do szerokiej bazy sprzętu jednego z największych szpitali rehabilitacyjnych, który realizuje poszpitalną rehabilitację leczniczą. Zestawiając powyższe z ponad półwiecznym doświadczeniem zebranym w ramach istnienia szpitala, nowy Ośrodek Rehabilitacji Leczniczej dla Pacjentów Dorosłych w Stanie Śpiączki w znakomity sposób przyczyni się do poprawy stanu pacjentów, którzy znajdują się w skomplikowanych stanach zdrowotnych, których konsekwencją jest stan śpiączki. Szczegóły dotyczące kwalifikacji oraz niezbędne dokumenty dostępne są na stronie www.repty.pl .Materiał przygotowała lek. med. Anna Blaszkowska specjalista neurolog, specjalista rehabilitacji medycznej Koordynator Ośrodka Rehabilitacji Leczniczej w Górnośląskim Centrum Rehabilitacji "Repty" w Tarnowskich Górach.

Dokumenty do pobrania

Ośrodek Rehabilitacji Leczniczej

powrót